Bruin brood is gezond. Toch?
21 april 2020Brood eten we bijna allemaal en iedere dag. Een lekker broodje met ei als ontbijt of een broodje kaas voor de lunch. Zeker in de Nederlandse eetcultuur is brood niet weg te denken. Ook denkt iedereen te weten dat donkerbruin brood het gezondst is, en witbrood het slechtst. Maar is dat wel zo? Hoe zit dat nu eigenlijk echt met die verschillende kleuren brood?
Graankorrel
Hoe gezond brood is, begint bij de graankorrel. Vaak is dit tarwe. Om volkorenmeel te maken wordt de hele graankorrel vermalen; zowel de kern als de vliesjes, zemelen en de kiem. Vooral in de buitenkant en in de kiem van de tarwekorrel zitten de gezonde voedingsstoffen. Daarom bevat volkorenmeel de meeste vitamines en mineralen. Bij bloem wordt de kern gescheiden van de buitenkant, waardoor volledig wit poeder overblijft met de minste voedingsstoffen. Maar waar bestaan die stoffen dan precies uit? En hoe verschillen ze van elkaar?
Diëtist en gezondheidswetenschapper Suzanne Vonk: “Het grootste verschil tussen wit- en volkorenbrood is het vezelgehalte. Een volkoren boterham heeft 2,4 gram vezels en een witte boterham maar 0,8 gram, dus dat verschilt best veel. En als je bedenkt dat je 30-40 gram vezels per dag nodig hebt, dan red je dat met volkoren brood makkelijker dan met wit brood.”
Vezels
Vezels zorgen voor een goede werking van je darmen en geven een verzadigd gevoel, aldus het Voedingscentrum. Verder bevat volkorenmeel verschillende B-vitamines. Deze helpen in ons lichaam bij de stofwisseling en zorgen er voor dat jij je energiek voelt, is ook te lezen bij het Voedingscentrum. Ook is daar informatie te vinden over ijzer, eiwitten en jodium in volkorenbrood. IJzer draagt bij aan het transport van zuurstof door je lichaam; eiwitten bevatten aminozuren die onder andere erg belangrijk zijn voor de spieren; en jodium is een spoorelement dat van belang is bij de productie van schildklierhormonen. Deze hormonen zorgen voor een goede stofwisseling en ontwikkeling van het zenuwstelsel. Kortom, die graankorrel bevat dus veel goede stoffen die een positief effect hebben op je lichaam.
Brood met een kleurtje
Oké, dan heeft donkerbruin brood vast niet dezelfde voedingstoffen als wit brood. Toch? Nou, dat ligt anders. “Donkerbruin brood kan volkorenbrood zijn wat nog extra gekleurd is, maar het kan ook van bloem gemaakt zijn en dan heeft het dus wel dezelfde voedingsstoffen als wit brood”, vertelt Vonk. Om donkerbruin brood te maken wordt er gebrand mout toegevoegd. Moutmeel komt ook van een graan. Soms worden de korrels eerst geroosterd. Hierdoor heeft het een donkere kleur en lichtzoete smaak. Door slechts een beetje aan het bloem of meel toe te voegen, lijkt het brood een stuk donkerder en daardoor een stuk gezonder in de ogen van veel mensen.
Donkerbruin brood of volkoren?
Voor volkorenbrood hoef je niet eens te kijken naar de ingrediëntenlijst. “Bij brood hoort het op de verpakking te staan”, zegt Vonk. “Je zou dus altijd moeten kunnen zien of een brood gemaakt is van volkorenmeel, meel of bloem. Voor wit brood gebruiken ze alleen bloem, voor bruinbrood meel – een mix tussen bloem en volkorenmeel – of volkorenmeel en voor donkerbruin brood kunnen ze alles gebruiken.”
Dus?
De kleur van het brood bepaalt niet hoe gezond het is. Het donkerder kleuren van het brood is vaak een trucje van bakkers en supermarkten om het aantrekkelijker te doen lijken. En gezonder. Maar volkorenbrood is wel degelijk gezonder vanwege de vitamines en vezels die er in grotere hoeveelheden in zitten dan in wit brood. Om te weten of je het állergezondste brood in je handen hebt, kijk of er het woord ‘volkoren’ op staat of vraag het aan de bakker.
door Mette Bierhuizen, student Voeding & Diëtetiek aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA)
Bronnen:
Voedingscentrum: www.voedingscentrum.nl
Suzanne Vonk gezondheidswetenschapper en diëtist, www.gezondmetsuus.nl