De vier peilers van duurzamer eten volgens het Planbureau voor de Leefomgeving

Het produceren van voedsel heeft gevolgen voor het milieu, in Nederland en wereldwijd. Verduurzaming van de voedselconsumptie is niet alleen een taak van de boer of de consument. Een duurzamer dagelijks menu is alleen mogelijk als consumenten, maatschappelijke organisaties en alle partijen in de keten, van bord tot boer, hieraan meewerken. Overheden kunnen hierbij een cruciale rol spelen. Zo luiden enkele conclusies uit de publicatie van het Planbureau voor de Leefomgeving ‘Dagelijkse kost’. Hoe overheden, bedrijven en consumenten kunnen bijdragen aan een duurzaam voedselsysteem.

De PBL-studie Dagelijkse kost onderscheidt vier aangrijpingspunten om te komen tot een meer duurzaam voedselsysteem:

• duurzamer eten, bijvoorbeeld een verschuiving in het eetpatroon naar meer plantaardige producten, 
• minder voedsel verspillen,
• efficiënter produceren, bijvoorbeeld hogere gewasopbrengsten per hectare,
• zorgvuldiger produceren, bijvoorbeeld door meer aandacht voor bodembeheer en dierenwelzijn.

Afname landvoetafdruk

Door een combinatie van deze aangrijpingspunten kan de voetafdruk van de Nederlandse voedselconsumptie (in binnen- en buitenland) de komende 10-15 jaar met circa een derde dalen.

Hierbij gaat het om de landvoetafdruk van de voedselconsumptie, die weergeeft hoeveel land wordt gebruikt in alle schakels van voedselproductie en -consumptie van voedsel en om de broeikasgasvoetafdruk van deze voedselconsumptie, die de omvang van de broeikasgasemissies bij voedselproductie en – consumptie weergeeft.

De landvoetafdruk van de Nederlandse voedselconsumptie kan door een combinatie van gematigde veranderingen met ongeveer een derde dalen ten opzichte van de huidige voetafdruk. Deze veranderingen bestaan uit een combinatie van een eetpatroon met 10% minder dierlijke producten ten opzichte van het huidige menu, 25% minder voedselverspilling, efficiëntere voedselproductie en meer aandacht voor dierenwelzijn.

Duurzamer eten: verschillende menu’s

Er zijn verschillende mogelijkheden om duurzamer te eten. Een belangrijke mogelijkheid is het eten van minder dierlijke producten, zoals vlees en zuivel. Vlees en zuivel hebben namelijk een groter aandeel in de voetafdruk dan plantaardig voedsel. Hoe kan een duurzamer menu eruitzien?

Minder voedselverspilling

De tweede manier om de effecten van voedsel op de leefomgeving te verminderen is minder voedselverspilling. Als er minder wordt verspild, wordt er meer voedsel gebruikt, en hoeft er dus minder te worden geproduceerd.

Efficiënter produceren

De derde optie is efficiënter produceren. Dit kan door bijvoorbeeld de gewasopbrengsten te verhogen. De vierde optie is zorgvuldiger produceren, door bijvoorbeeld minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken of het dierenwelzijn te verhogen. De positieve effecten van zorgvuldiger produceren, zoals meer dierenwelzijn of meer lokale biodiversiteit, komen niet tot uitdrukking in de land- en broeikasgasvoetafdruk.

Check het effect van je voetafdruk

Op de website kun je zelf verkennen hoe de voetafdruk kan verminderen aan de hand van de vier manieren. Maak in de drop-downvensters een keuze voor bijvoorbeeld een ander menu, voor meer of minder efficiëntie en dierenwelzijn en vergelijk wat het effect is op het landgebruik en de broeikasgasemissies.

Nieuwsbericht www.pbl.nl 16-04-2019