Dikkere voeding met veel vezels geeft meer verzadiging
22 juni 2016Dikkere voeding met veel vezels zorgt voor meer verzadiging dan dunner calorierijk voedsel. Terwijl voeding met veel calorieën en weinig vezels langer in de maag blijft zitten dan vezelrijk voedsel.
Uit onderzoek van Wageningen University blijkt dat het verzadigend gevoel van vezels niet alleen wordt veroorzaakt door hoe lang het vezelrijke voedsel in de maag blijft. Ook eetsnelheid, smaak en mondgevoel kunnen zorgen voor het volle gevoel. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in American Journal of Clinical Nutrition.
Onderzoeksopzet
In totaal hebben 15 gezonde mannen [gemiddelde ± SD leeftijd: 22,6 ± 2,4 y; BMI: 22,6 ± 1,8] deelgenomen aan een experiment met een gerandomiseerd 2 × 2 cross-over design. Deelnemers kregen zuivelshakes (500 ml; 50% koolhydraten, 20% eiwit en 30% vet) die verschilden in viscositeit (dunne en dikke) en energiedichtheid [100 kcal (overeenkomend met 0,2 kcal / ml) in vergelijking met 500 kcal (overeenkomend met 1 kcal / ml)]. Na het inslikken gingen de deelnemers door een MRI-scanner waar de abdominale scans en eetlustratings op een 100-puntsschaal elke 10 min werden gemeten tot 90 minuten na inname. Met de scans werden de maagvolumes bepaald.
Het effect van het eten van vezels en calorieën op het gevoel van verzadiging is onderzocht met vier verschillende varianten vloeibare maaltijden (shakes) met 100 of 500 kilocalorieën en met veel (dikke shake) of weinig vezels (dunne shake). Zoals verwacht toont het onderzoek aan dat een dunne shake met 500 kilocalorieën, 25 procent van de dagelijkse benodigde hoeveelheid calorieën, veel minder verzadigt en tot een minder vol gevoel leidt dan een dikke shake.
Een opvallend resultaat is dat een dikke shake van 100 kilocalorieën minder lang in de maag blijft, maar wel een significant vol gevoel bij de proefpersonen veroorzaakt. Dit in tegenstelling tot dunne variant met 500 kilocalorieën. “De proefpersonen hadden minder zin om na het eten van de dikke shake van 100 kilocalorieën nog iets te eten, terwijl hun maag eigenlijk redelijk leeg is”, aldus onderzoeker Guido Camps.
Verzadiging
De resultaten tonen aan dat het verhogen van de viscositeit minder effectief is in het vertragen van maaglediging dan het verhogen van de energiedichtheid. De viscositeit is belangrijker om de waargenomen volheid verhogen. Deze resultaten onderstrepen het ontbreken van de verzadigende efficiëntie van lege calorieën in snel ingenomen dranken zoals frisdrank.
“Uit de resultaten concluderen we dat vezels niet zozeer zorgen voor maagvulling en de daaropvolgende verzadiging, maar direct zorgen voor verzadiging. Het proces hierachter begrijpen we nog niet helemaal en moet verder onderzocht worden. Het gevoel van verzadiging kan mede veroorzaakt worden door een langzame eetsnelheid, en langere blootstelling aan smaak”, zegt Kees de Graaf hoogleraar Sensoriek en Eetgedrag .
De vezel die de onderzoekers gebruikt hebben is Johannesbroodpitmeel (locustbeangum), een vezel die ook gebruikt wordt om voeding voor baby's te verdikken. Het is waarschijnlijk dat andere verdikkende vezels hetzelfde effect opleveren, maar nader onderzoek is nodig om dat vast te kunnen stellen.
Het onderzoek is een onderdeel van het Europese onderzoeksproject Nudge-it, waarin Wageningen University de invloeden van smaak en maagrek op het proces van verzadiging onderzoekt. In dit onderzoek zijn MRI-scans van de maag gebruikt om te bepalen hoeveel van een maaltijd in de maag zit en hoeveel er al door de maag heen is gegaan. Deze hoeveelheden worden afgezet tegen de scores van proefpersonen die op gegeven tijden aangeven hoe vol en verzadigd zij zich voelen. Deze onderzoeksmethode is in Nederland nog niet eerder toegepast.
