Fysieke activiteit als onderdeel huisartsenzorg voor kankerpatiënten

Het aantal patiënten met en na kanker dat de huisarts bezoekt, groeit. Zij ervaren vaak vermoeidheid, verminderde conditie en mentale klachten. Bewegen helpt, en patiënten zien de huisartsenpraktijk als geschikte plek voor leefstijladvies of begeleiding. Promovenda Famke Huizingabeschrijft de implementatie en evaluatie van een beweegprogramma voor (ex-)kankerpatienten en zag dat deelnemers verbeterden op psychosociale (vermoeidheid en stemming) en fysieke uitkomsten (beenkracht en uithoudingsvermogen). Een gemotiveerde en goed getrainde praktijkondersteuner blijkt essentieel voor het succes van het programma.

Leefstijladvies

Het aantal patiënten met en na kanker dat de huisarts bezoekt, groeit. Zij ervaren vaak vermoeidheid, verminderde conditie en mentale klachten. Bewegen helpt, en patiënten zien de huisartsenpraktijk als geschikte plek voor leefstijladvies of begeleiding. Toch is dit voor deze patiëntengroep nog geen vast onderdeel van de huisartsenzorg.

Het proefschrift Physical activity care for cancer survivors; Implementation in general practice van Famke Huizinga beschrijft de implementatie en evaluatie van een beweegprogramma voor patiënten na behandeling van kanker in 14 huisartsenpraktijken. 149 patiënten namen deel aan het programma, dat bestond uit zes coachingsgesprekken met een getrainde praktijkondersteuner (POH) gedurende negen maanden, gericht op het bevorderen van beweging in het dagelijks leven.

Kwetsbare groep

Het programma bereikte een relatief kwetsbare groep, met lager opleidingsniveau, hogere werkloosheid en meer psychosociale klachten. Deelnemers verbeterden significant op psychosociale uitkomsten (vermoeidheid en stemming) en fysieke uitkomsten (beenkracht en uithoudingsvermogen).

Gemotiveerde POH-ers

Op organisatieniveau bleek het programma uitvoerbaar, mits er voldoende tijd en personeel beschikbaar zijn. Een gemotiveerde en goed getrainde POH bleek essentieel. Voor de motivatie en professionele voldoening van de POH is het belangrijk om patiënten met duidelijke zorgbehoeften te begeleiden. POHs en patiënten prefereerden dat counseling naast beweging ook psychosociale klachten en andere leefstijlfactoren moet omvatten.

Beweegprogramma in huisartsenpraktijk

Beweegprogramma’s in de huisartsenpraktijk zijn veelbelovend voor patiënten na kanker, mits goed georganiseerd. Een gemotiveerde en getrainde POH is daarbij essentieel. Structurele inbedding is echter lastig, omdat organisatie en financiering van deze nazorg momenteel ontbreken. De onderzoekers pleiten daarom voor een structureel en gefinancierd zorgmodel met duidelijke taakverdeling, zodat huisartsen een vaste rol kunnen spelen in passende, leefstijlgerichte nazorg voor het groeiende aantal patiënten na kanker.

Link naar proefschrift

Bron: RUG nieuws, 29-10-2025