Nieuwe medicijn in de strijd tegen obesitas

Semaglutide (glucagonachtige peptide-1-agonist) dat gebruikt wordt bij diabetes, kan in hoge dosering helpen bij de behandeling van obesitas. Ruim 86 procent van de obese mensen die dit medicijn kreeg, viel meer dan 5 procent af. De helft van de obese mensen viel zelfs meer dan 15 procent af. Dat blijkt uit een dubbelblinde fase-III-studie die in NEJM is verschenen. Er zijn echter ook kanttekeningen te plaatsen.

Eetlust onderdrukken

Aan de RCT deden 1961 volwassenen mee met een BMI van 30 of hoger (of 27 of hoger in combinatie met minstens één gewichtsgerelateerde cofactor zoals hypertensie) bij wie eerdere dieetpogingen geen succes hadden. Diabetes was een van de exclusiecriteria. Alle deelnemers kregen advies over voeding en lichaamsbeweging. Daarnaast kreeg de ene groep Semaglutide toegediend via injecties, de andere groep een placebo. Na 68 weken waren de mensen in de semaglutidegroep gemiddeld 14,9 procent afgevallen. In de controlegroep was dit slechts 2,4 procent. Daarbij namen ook de cardiometabole risicofactoren als middelomtrek en cholesterolwaarden in de Semaglutide-groep af en verbeterden het fysiek functioneren en de kwaliteit van leven. Bijwerkingen waren er wel. De meest gerapporteerde neveneffecten waren misselijkheid en milde tot matige diarree. Deze klachten namen over het algemeen af in de loop van de studie.

Diabetes type 2

Semaglutide wordt al langer gebruikt als medicijn tegen diabetes type 2, omdat het in een veel kleinere dosis de insulineaanmaak stimuleert. Het hormoon werkt in op het deel van de hersenen dat de eetlust reguleert en vertraagt de maaglediging. Gewichtsverlies bij obesitas brengt ook andere gezondheidsvoordelen met zich mee. Zo daalt het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, leveraandoeningen en bepaalde vormen van kanker.

Doorbraak

“Dit is echt een doorbraak. Voor het eerst kunnen mensen door middel van medicijnen bereiken wat voorheen alleen mogelijk was door gewichtsverliesoperaties”, aldus Rachel Batterham, hoogleraar obesitas, diabetes en endocrinologie aan de UCL in Leuven, en een van de auteurs van het rapport.

Professor Bart Van der Schueren van de obesitaskliniek van het UZ Leuven beaamt dat dit een ‘game changer’ kan zijn, maar wil niet te hard van stapel lopen. “Een van de problemen van obesitas behandelen met een medicijn is dat je de neiging hebt om weer aan te komen als de behandeling stopt, net zoals bij een dieet. Obesitas is een chronische aandoening, met een langdurige behandeling. Bovendien is het medicijn ook duur. Daarnaast zijn er bijwerkingen en moet het effect op langere termijn nog bestudeerd worden.”

Kanttekeningen

In een reactie schrijven de artsen Julie Ingelfinger en Clifford Rosen dat ze de resultaten een bemoedigende eerste stap vinden aangezien meer deelnemers uit de interventiegroep een klinisch relevante gewichtsreductie behaalden, maar plaatsen ze wel kanttekeningen bij de studie. Zo deden vooral witte mensen mee, meer vrouwen dan mannen en had 40 procent al prediabetes. Daarnaast is overgewicht een hardnekkig probleem en zijn 68 weken te kort om het langetermijneffect vast te stellen. Ook vragen ze zich af of een wekelijke subcutane injectie mensen niet zal afschrikken. Overigens is semaglutide inmiddels in tabletvorm beschikbaar – maar die is hier niet onderzocht. Een volgende stap is volgens hen studies tussen de beschikbare gewichtsverlagende geneesmiddelen onderling en versus bariatrische chirurgie.

In Nederland wordt semaglutide alleen vergoed bij de diagnose diabetes mellitus type 2.

Bronnen: Medisch Contact, Gezondheid.be