Vetophoping in immuuncellen blijkt toch niet de bron van chronische ontstekingen

Welvaartziekten zoals diabetes kunnen veroorzaakt worden door een chronische ontsteking in het lichaam. Tot nu toe werd gedacht dat vetophoping in immuuncellen deze ontsteking veroorzaakt. Uit onderzoek van Wageningen University & Research blijkt nu dat wanneer deze immuuncellen hun vet verliezen, ze nog steeds ontstekingen bevorderen.

Overgewicht leidt vaak tot een lichte maar chronische ontsteking. Uit diverse onderzoeken blijkt dat deze vorm van ontsteking de oorzaak zou kunnen zijn van welvaartziekten, zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Het voedingspatroon heeft invloed op de mate van ontsteking; wat iemand eet of drinkt kan de ontsteking aanjagen of juist remmen.

Dikke immuuncellen

Er werd altijd gedacht dat deze lichte maar chronische ontsteking werd veroorzaakt door ‘dikke’ immuuncellen, macrofagen genoemd. Macrofagen zijn witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het afweersysteem. Ze slokken ziekteverwekkers, beschadigde cellen en lichaamsvreemde stoffen op en verteren deze. Vanwege die belangrijke functie zijn macrofagen overal in het lichaam aanwezig. Tijdens gewichtstoename en expansie van het vetweefsel zullen macrofagen ook overmatig vet ‘eten’. Dit vet wordt opgeslagen in druppels in de cellen. Jarenlang dachten wetenschappers dat de vetophopingen ervoor zorgen dat de macrofagen in het vetweefsel niet goed werken en dat hierdoor de lichte chronische ontsteking in het lichaam ontstaat.

Lichte chronische ontsteking

Toen Wageningse onderzoekers de rol van HILPDA, een eiwit dat vetophoping in macrofagen lijkt te stimuleren, onderzochten, ontdekten ze in deze muizenstudie dat de vetophoping in macrofagen niet de trigger is om ontstekingen te veroorzaken. Ze ontdekten dat wanneer HILPDA uit macrofagen wordt verwijderd, de vetten in macrofagen worden afgebroken en de dikke immuuncellen weer dun worden. In tegenstelling tot wat op basis van de huidige inzichten werd verwacht, veroorzaakten deze dunne macrofagen nog steeds een lichte chronische ontsteking en insulineresistentie. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Cell Reports.

Begrijpen van ziekten

Xanthe van Dierendonck, hoofdauteur van de publicatie en onderzoeker bij de afdeling Humane voeding en Gezondheid van Wageningen University & Research, legt uit wat het belang van dit onderzoek is: “Als we ziekten zoals atherosclerose, leververvetting of diabetes willen begrijpen, dan is het van belang om te achterhalen hoe immuuncellen zich tijdens deze ziekten gedragen en hoe ze de lichte chronische ontsteking veroorzaken. Onze resultaten laten zien dat we misschien op het verkeerde pad zitten als we kijken naar vetophoping in macrofagen, en we onze reikwijdte voor toekomstig onderzoek moeten uitbreiden om dit ontstekingsproces te kunnen begrijpen.”

Bron: Persbericht Wageningen University & Research, 4 maart 2020