Column: Preventief voedingsadvies tegen COVID-19?

door Anneke Palsma

Juist wanneer er een nieuwe ziekte rondwaart en er nog geen remedie is gevonden die afdoende,  gaan mensen nadenken wat ze kunnen doen om te voorkomen dat ze ziek worden. Al snel worden er dan al allerlei huismiddeltjes benoemd ‘die hun waarde kunnen bewijzen’, maar wat werkt er echt? Heeft het zin om extra vitamines te nemen? Of moeten we echt anders gaan eten?

Wat is er al bekend over voeding en corona?

Een snelle research naar artikelen die de laatste 5 jaar zijn verschenen over corona-virussen op Pubmed leert dat er op 26 maart heel veel artikelen te vinden zijn over coronavirussen en specifiek ook over het de huidige COVID-19, oftewel Corona Virus Disease 2019. Maar geen van deze artikelen meldt hoe COVID-19 te voorkomen is door middel van voeding.
Toch zijn er verschillende verhalen die al rondgaan op internet en populaire media hoe de kans op COVID-19 te verlagen is, maar geen van deze verhalen wordt werkelijk ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Toch zijn er op basis van de huidige kennis van de voedingswetenschap wel adviezen te geven om de algemene weerstand op peil te houden en voorschriften om de kans op besmetting te verkleinen.

Geen extra voedingssupplementen

Er zijn verkopers van voedingssupplementen die graag inspelen op angst voor van alles en nog wat proberen  massaal een  slaatje te slaan uit deze mondiale crisis. Voor de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit is dat dan ook een reden om hiertegen te waarschuwen. Het slikken van voedingssupplementen heeft geen zin om de kans op COVID-19 te voorkomen of te verkleinen.

Voor wat betreft het gebruik van voedingssupplementen kun je deze factsheet van het Voedingscentrum raadplegen. Daarin kun je lezen dat er alleen aanbevelingen gelden voor vitamine D voor bepaalde groepen en foliumzuur voor vrouwen met een kinderwens en voor vrouwen in de eerste 10 weken van hun zwangerschap. Voor veganisten geldt dat aangeraden wordt om extra vitamine B12 te slikken. Voor de rest van de bevolking is het in het algemeen niet nodig om extra vitamines of mineralen te gebruiken.

Ben je bang dat je tekorten hebt, of dat je tekorten zult oplopen is het verstandig om dit te bespreken met de huisarts, sportarts, behandelend specialist en/of je (sport)diëtist.

Afstand houden

Juist om de kans op grootschalige besmettingen te voorkomen geldt de regel dat samenkomsten in Nederland zijn verboden. In de buitenruimte, winkels en openbare gebouwen die nog toegankelijk zijn, wordt er op toegezien dat de mensen onderling 1,5 meter afstand tot elkaar houden. Voor koppels die bij elkaar wonen geldt dat zij wel samen mogen wandelen, maar samen naar binnen bij een winkel of een ander gebouw is niet toegestaan.
Het mensen op afstand houden kan echter worden vergemakkelijkt door dagelijks wat knoflook te eten. Er wordt wel beweerd dat ten minste vijf teentjes per dag per persoon voldoende zou zijn, maar er is dus geen bewijs voor. Toch helpt het eten van zo’n hoeveelheid knoflook om de mensen op afstand te houden, omdat de meeste mensen je mondgeur niet waarderen. Maar dit is natuurlijk een vreemd advies. Het is gewoon een kwestie van discipline om gewoon tenminste anderhalf meter afstand te houden.

Handen wassen

Het werd al eerder benoemd in deze blog: handhygiëne is in deze heel belangrijk. COVID-19 wordt namelijk verspreid door hoesten en niezen. Daarom is het van belang om geen handen te schudden en vooral ook vaak de handen te wassen. Wie verkouden is en/of keelpijn heeft of koorts wordt dan ook aangeraden om contact met anderen te mijden. Dat betekent thuis in isolatie.

Vaak handen wassen is sowieso al belangrijk voor het voorkomen van allerlei ziekten. Daarbij valt ook te denken aan ziekten die via voedsel kunnen worden overgedragen.

Om de kans op grootschalige verspreiding van COVID-19 te voorkomen dragen medewerkers in winkels tegenwoordig handschoenen en is het alleen mogelijk om met de pinpas te betalen.

Voldoende slaap en beweging

Ook wordt er wel geopperd, dat het verbeteren van de weerstand bijdraagt om de kans op COVID-19 te verkleinen. Daarvoor zijn nog geen specifieke adviezen bekend. Toch kun je al wel heel wat doen om je conditie op peil te houden. Daarvoor zijn de gangbare richtlijnen nog steeds geldig. Nu de reistijd naar en van het werk of school voor velen is weggevallen, kan deze tijd worden gebruikt voor activiteiten om het immuunsysteem op peil te houden en/of te versterken denk aan slapen en bewegen.

Voldoende slaap is een belangrijke factor om je immuunsysteem op peil te houden. Verder is voldoende bewegen belangrijk. Als je inspiratie mist om oefeningen in huis te doen kan dit filmpje daar een handje bij helpen.
Voor wie denkt dat slapen gelijk staat aan niets doen, geldt dat je er eens over na moet denken dat daar in de Nederlandse taal een prachtige oplossing is gevonden: slapen is namelijk een werkwoord. Wie slaapt is dus gewoon actief…

Meer groente en fruit

Naast de aangescherpte handhygiëne en het afstand houden geldt dat het belangrijk is om gezond te eten, dus volgens de Schijf van Vijf. Nu is het zo dat de gemiddelde Nederlander vooral winst kan boeken door meer groente en fruit te eten. Groente kun je ook bij het ontbijt, de lunch en tussendoor eten. Juist door de groente-inname over de dag te spreiden wordt het gemakkelijker om de richtlijn van meer dan 250 g per dag veel beter haalbaar. Ook fruit kan meer over de dag worden gespreid. Je kunt ook fruit eten als tussendoortje en als toetje. Er zijn mogelijkheden genoeg, zie ook eens op: deze link van het Voedingscentrum. Het voordeel van echte groente en fruit is dat ze ook nog eens goedkoper zijn dan voedingssupplementen. Het verhaal dat groente en fruit onvoldoende voedingstoffen bevatten is een gerucht met een luchtje .

Kortom:

• Was je handen na toiletbezoek;
• Slaap voldoende;
• Was je handen na niezen, het snuiten van je neus, en hoesten;
• Beweeg voldoende;
• Was je handen ook voldoende tijdens het werken met eten en drinken;
• Eet gezond volgens de Schijf van Vijf;
• Pas goed op jezelf en op je naasten en blijf gezond!