Er bestaat een verband tussen artrose en overgewicht

Lobke Gierman heeft aan de Universiteit van Leiden onderzoek gedaan bij muizen. Zij toont aan dat de ontwikkeling van artrose te onderdrukken is door behandeling van (onderdelen van) het metaboolsyndroom. Het metaboolsyndroom is de overkoepelende term voor aandoeningen als obesitas, diabetes en een verstoorde vetstofwisseling. Een van de gebruikte muistypen leek wat betreft de cholesterolverdeling op mensen en kon ook atherosclerosis (‘aderverkalking’) ontwikkelen. Gierman pleit er in haar proefschrift voor artrose niet te beschouwen als een lokale ziekte: er is samenhang met obesitas en een hoog cholesterolgehalte.

Veel mensen van boven de zestig lijden aan de pijnlijke gewrichtsziekte artrose. Er is nog geen geneesmiddel tegen artrose, de afbraak van het kraakbeen in de gewrichten. De mensen die eraan lijden, 10 procent van de mannen en 18 procent van de vrouwen boven de zestig, moeten het doen met pijnbestrijding. De sociale en economische consequenties zijn enorm.


Belangrijke factoren
Sommige muizen kreeg een cholesterol- of vetrijk dieet, andere een normaal dieet. Een deel van de muizen werd behandeld met statines, ofwel cholesterolverlagers. Gierman: ‘Het resultaat toont aan dat de ontstekingsreacties die onstaan door  obesitas of een hoog cholesterol mogelijk belangrijke factoren zijn bij het ontstaan en de ontwikkeling van artrose. Muizen met een vetrijk of een cholesterolrijk dieet ontwikkelden meer artrose dan muizen met een normaal dieet maar deze tendens kon worden onderdrukt door behandeling met een statine.’
De verworven inzichten openen perspectief op ingrijpen op of zelfs stopzetten van het ziekteproces van artrose. Maar zover is het nog niet. ‘Het eventueel inzetten van statines vraagt verder onderzoek en vertaling naar de menselijke situatie’, aldus Gierman. ‘Daar heeft onder anderen onderzoekspartner Stefan Clockaerts van de Erasmus Universiteit zich mee bezig gehouden.
Aanvankelijk lag de nadruk in het artrose-onderzoek vooral op het kraakbeen. Toen kwamen onderzoekers tot de ontdekking dat ook omliggende weefsels, zoals vet en het synoviaal weefsel, dat is slijmvliesbekleding van een gewricht, ook een rol spelen. Nu is weer een nieuwe stap in het onderzoek gezet.

Proefschrift Inflammation: a link between metabolic syndrome and osteoarthritis? 
L.M. Gierman, LUMC.
Bron: LUMC