Gezond eten tegen hoge bloeddruk en vaatverkalking

Beide leiden ze afzonderlijk tot een verlaging van de bloeddruk: een dieet met weinig natrium (keukenzout) of een dieet met veel kalium – een mineraal dat vooral voorkomt in groente, fruit, vlees, brood, melk en noten. Maar wat gebeurt er wanneer mensen weinig natrium innemen én veel kalium?

Klinisch chemicus in opleiding Ineke Riphagen onderzocht dat bij 35 mensen met een hoge bloeddruk. Het innemen van extra kalium blijkt de bloeddruk maar weinig extra te verlagen. Riphagen stelde verder vast dat een tekort aan vitamine K verrassend vaak voorkomt, vooral bij ouderen en patiënten met chronische aandoeningen. Het onderzoek helpt om de relatie tussen voeding en gezondheid beter in kaart te brengen.
 
Voeding speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van ziekten zoals hoge bloeddruk en type 2 diabetes, beide risicofactoren voor hart- en vaatziekten en chronische nierschade. Riphagen onderzocht meerdere biomarkers, stofjes die in een bloedmonster gemeten kunnen worden om een ziekte vast te stellen of uit te sluiten. Behalve natrium en kalium onderzocht ze ook eiwitten die een tekort aan vitamine K verraden.
 
Dat kaliumsuppletie tijdens een laag natriumdieet de bloeddruk maar weinig verlaagt, kan volgens Riphagen verklaard worden doordat de neiging tot bloeddrukverlaging in deze situatie wordt tegengewerkt door activatie van verschillende mechanismen die betrokken zijn bij de regulatie van de water- en zouthuishouding en de bloeddruk, namelijk vasopressine, het renine-angiotensine-aldosteron systeem en de hartfrequentie.
 
Naast verhoogde bloeddruk is vaatverkalking een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. In het lichaam wordt vaatverkalking tegengegaan door het vitamine K-afhankelijke eiwit Matrix Gla proteïne (MGP). Bij een tekort aan vitamine K blijft dit eiwit inactief. Door meting van de inactieve vorm van het eiwit onderzocht Riphagen hoe vaak een tekort aan vitamine K in de algemene bevolking voorkomt en wat de mogelijke gevolgen voor de gezondheid zijn. Een tekort aan vitamine K bleek een veelvoorkomend probleem, vooral bij ouderen en patiënten met chronische aandoeningen. Het slikken van extra vitamine K kan mogelijk helpen om vroegtijdig overlijden te voorkomen.
 
Ineke Riphagen (1985) studeerde farmacie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar promotieonderzoek binnen onderzoeksinstituut GUIDE van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd betaald door TIFN, CTMM, Nierstichting en Hartstichting. Riphagen werkt als klinisch chemicus in opleiding in Isala en het UMCG.
 
Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/b6049ee1-0463-41be-af28-7c630132552f
Bron.www.rug.nl