Nieuw Handboek Leefstijlgeneeskunde, de basis voor iedere praktijk
23 april 2020Onder redactie van dr. Maaike de Vries en drs. Tamara de Weijer, huisarts
Bij aandoeningen die ontstaan door een ongezonde leefstijl, lijkt het logisch om de behandeling ervan te starten met het aanpassen van die leefstijl. Toch wordt nog vaak gestart met medicatie, soms in combinatie met leefstijladviezen.
Leefstijlgeneeskunde
Een groot deel van de huidige welvaartsziekten zijn direct of indirect het gevolg van een ongezonde leefstijl. De helft van de huidige ziektelast zou te voorkomen zijn als we andere leefstijlkeuzes zouden maken, zowel op individueel als op maatschappelijk en politiek niveau. Leefstijlgeneeskunde is ontstaan in respons op deze bevindingen, zo valt te lezen in het Handboek Leefstijlgeneeskunde.
Leefstijlgeneeskunde richt zich op het geheel van gedragingen van de mens en zijn omgeving; zijn van voedings- en beweegpatroon, stress en ontspanning tot slaap, sociale contacten en zingeving. Dit is voor een belangrijk deel aangeleerd dus beïnvloedbaar gedrag.
Evidence based
Het handboek is overzichtelijk ingedeeld in drie delen: deel 1; inleiding in leefstijlgeneeskunde en zorguitgaven, deel 2; aandachtsgebieden uiteenlopend van overgewicht, diabetes, kanker en nierziekten tot psychische zorg, en deel 3; leefstijlgeneeskunde in de praktijk, zoals zwangerschap, de eerste 1000 dagen, beweging, voeding en slaap. Ook wordt uitgebreid ingegaan op gedragsverandering, positieve gezondheid, mindfullness en e-health.
In totaal hebben 50 deskundigen meegeschreven aan het boek, waaronder hoogleraren, (arts)onderzoekers, huisartsen, psychiaters, voedings- en gezondheidswetenschappers en diëtisten. De inhoud is evidence based aangevuld met casuïstiek.
Het boek geeft een praktisch overzicht van de diverse aspecten van leefstijlgeneeskunde. De inhoud is gericht op artsen (in opleiding), praktijkondersteuners, verpleegkundigen, apothekers, paramedici, ggz-medewerkers en andere professionals in de zorg.
Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI)
In het kader van preventie is de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) dit jaar opgenomen in het basispakket van zorgverzekeraars. Deelnemers krijgen advies en begeleiding over gezonde voeding, meer bewegen en het realiseren van gedragsverandering om een gezonde leefstijl te behouden. De uitvoering hiervan ligt bij huisartsen, leefstijlcoaches, diëtisten en fysiotherapeuten. Dieetadviezen bij obesitas, diabetes mellitus en andere onderliggende ziektebeelden zijn voorbehouden aan de diëtist en daarvoor is een tijdige doorverwijzing gewenst.
Leefstijlgeneeskunde richt zich nu nog vooral op risicofactoren als voeding, beweging en medicijngebruik. Het zou in de toekomst ook kunnen gaan spelen bij complexere (gezondheids)problemen om via leefstijl de kwaliteit van leven te bevorderen, denk hierbij aan psychische problematiek. Voor professionals die te maken hebben met leefstijl(geneeskunde) betekent het dat ze de kunst verstaan om gedragsverandering te bereiken met medewerking van de omgeving, mens en maatschappij.
Dit handboek biedt de juiste handvatten om daar een begin mee te maken. Het boek is een aanrader voor iedereen die in de zorg werkt en die zich wel eens afvraagt of het ook anders kan; meer gezondheid en kwaliteit van leven, minder medicijnen en bijwerkingen, meer eigen regie van patiënten en meer werkplezier.
Uitgever: Bohn Stafleu van Loghum (BSL). Het boek kost € 59,95 (inclusief verzendkosten) en is te bestellen via bsl.nl/shop, ISBN: 9789036823234