Richtlijnen Gezondheidsraad benadrukken belang van minder vlees en meer peulvruchten en noten.

De Nederlandse Gezondheidsraad heeft de adviezen over eiwitten en voedingspatronen aangescherpt. Voor onze gezondheid én de leefbaarheid van de aarde is het advies: eet minder rood vlees (rund en varken) en meer peulvruchten en noten.

Richtlijnen goede voeding

De Richtlijnen goede voeding (RGV) geven adviezen over voedings middelen, dranken en voedingspatronen voor de algemene bevolking in Nederland. De laatste versie van de richtlijnen verscheen in 2015 (RGV2015). Het voorliggende advies (RGV2025) – dat is opgesteld door de vaste commissie Voeding van de Gezondheidsraad – gaat in op eiwit bronnen (peulvruchten, noten, zuivel, vis, vlees, eieren, en vlees en zuivelvervangers) en op meer plantaardige voedingspatronen. Richtlijnen over andere onderwerpen, zoals groente, fruit en granen, volgen in een later advies. Tot die tijd blijven voor die onderwerpen de RGV2015 van kracht.

Samenvatting van de nieuwe richtlijnen t.a.v. eiwitbronnen

• Peulvruchten: 250 gram per week (bijvoorbeeld linzen, bruine bonen, sojabonen en kikkererwten)
• Noten: 15 tot 30 gram ongezouten noten per dag (inclusief pinda’s)
• Zuivel: enkele porties per dag, met variatie tussen soorten
• Vis: 100 gram duurzame vis per week, bij voorkeur een vette vissoort
• Rood vlees: niet meer dan 200 gram rood vlees per week (vlees van runderen, kalveren, varkens, geiten, schapen en paarden).
• Bewerkt vlees: zo min mogelijk bewerkt (rood en wit) vlees.
• Alternatieven: eieren en wit vlees kunnen in beperkte mate bijdragen, maar plantaardige opties verdienen de voorkeur, zoals volkoren granen en noten.

Naast variatie tussen productgroepen adviseert de commissie ook om binnen een productgroep te variëren, bijvoorbeeld tussen verschillende peulvruchten. Dit bevordert een bredere inname van voedingsstoffen en helpt om de inname van potentieel schadelijke stoffen laag te houden.

Gezondheid en duurzaamheid

De richtlijnen zijn gebaseerd op wetenschappelijke evaluaties van de effecten van voedingspatronen op chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en kanker. Daarnaast is er meer aandacht voor voedselveiligheid en milieuaspecten: het huidige voedselsysteem draagt aanzienlijk bij aan broeikasgasuitstoot en biodiversiteitsverlies. Een verschuiving naar 60% plantaardige en 40% dierlijke eiwitten wordt gezien als optimaal voor gezondheid én duurzaamheid. Nieuw daarbij is dat de commissie heeft gekeken naar inname van schadelijke stoffen via voedsel.

De geadviseerde verschuiving naar een meer plantaardig voedingspatroon betekent een aanzienlijke verandering ten opzichte van de huidige situatie. De commissie benadrukt daarbij dat iedere (verdere) stap in de richting van de richtlijnen bijdraagt aan een betere gezondheid en lagere milieu-impact. Een krachtig overheidsbeleid waarmee wordt toegewerkt naar een duurzame productie van gezond voedsel en een fysieke, sociale en economische omgeving waarin gezond en duurzaam voedsel de standaard wordt, is belangrijk om consumenten te ondersteunen.

Bron: Richtlijnen goede voeding: eiwitbronnen en voedingspatronen 2025 (nr. 2025/19)